Avrupa Birliği Yaptırımları: 15 Mart 2022 Tarihli Rusya Yaptırım Paketi

Avrupa Birliği Konseyi (“Konsey”) tarafından, 15 Mart 2022 tarihinde, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı devam eden askeri saldırganlığına yanıt olarak ek ekonomik ve bireysel yaptırım paketi uygulamaya karar verilmiş ve bununla ilgili olarak Yönetmelik ve Konsey Kararları yayımlanmıştır.

15 Mart 2022 tarih ve (AB) 2022/427 sayılı Konsey Uygulama Tüzüğü ve (CFSP) 2022/429 sayılı Konsey Kararı

Konsey tarafından, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını zedeleyen veya tehdit eden eylemlere ilişkin kısıtlayıcı tedbirlere ilişkin 17 Mart 2014 tarihli (AB) 269/2014 Sayılı Konsey Tüzüğü’ne ve 2014/145/CFSP Sayılı Konsey Kararı’na dayanarak (AB) 269/2014 Sayılı Konsey Tüzüğü’nün Ek I’inde ve 2014/145/CFSP Sayılı Konsey Kararı’nın ekinde belirtilen kısıtlayıcı tedbirlere tabi olan gerçek kişi, teşebbüsler ve kuruluşlar listesine Rus oligarkları ve Rus yanlısı medya için çalışan kişiler dahil olmak üzere 15 gerçek kişiyi ve havacılık, askeri ve çift kullanımlı, gemi yapımı ve makine yapımı sektörlerinde faaliyet gösteren 9 teşebbüsü eklemiştir.

Listeye eklenen gerçek kişiler: Roman Abramovich, German Khan, Viktor Rashnikov, Alexey Kuzmichev, Alexander Mikheev, Alexander Shokhin, Andrey Ryumin, Armen Gasparyan, Artyom/ Artem Sheynin, Dmitry Kulikov, Konstantin Ernst, Marina Sechina, Suleyman Kerimov, Tigran Khudaverdyan, Vladimir Rashevsky.

Listeye eklenen teşebbüsler: Rosneft Aero, JSC Rosoboronexport, JSC NPO High Precision Systems, JSC Kurganmashzavod, JSC Russian Helicopters, PJSC United Aircraft Corporation, JSC United Shipbuilding Corporation, JSC Research and Production Corporation Uralvagonzavod, ve JSC Zelenodolsk Shipyard [A. M. Gorky Zelenodolsk Plant].

15 Mart 2022 tarih ve (AB) 2022/428 sayılı Konsey Tüzüğü ve (CFSP) 2022/430 sayılı Konsey Kararı

Konsey tarafından, Rusya’nın Ukrayna’daki durumu istikrarsızlaştıran eylemleri nedeniyle kısıtlayıcı önlemlere ilişkin 2014/512/CFSP sayılı Konsey Kararı’nı değiştiren 15 Mart 2022 tarih ve (CFSP) 2022/430 sayılı Konsey Kararı göz önünde bulundurularak 15 Mart 2022 tarihinde (AB) 2022/428 sayılı Konsey Tüzüğü (“Konsey Tüzüğü”) yayımlanmıştır.

Avrupa Birliği menşeili olsun veya olmasın, Konsey Tüzüğü’nün Ek II’sinde listelenen mal veya teknolojinin münhasır ekonomik bölgesi ve kıta sahanlığı dahil olmak üzere Rusya’daki herhangi bir gerçek veya tüzel kişi, teşebbüse veya kuruluşa veya münhasır ekonomik bölgesi ve kıta sahanlığı dahil olmak üzere Rusya’da kullanımı için doğrudan veya dolaylı olarak satışı, tedariki, devri veya ihracatı yasaklanmıştır.

Bununla birlikte, belirtilen mal ve teknolojiyle ilgili doğrudan veya dolaylı olarak Rusya’daki herhangi bir gerçek veya tüzel kişiye, teşebbüse veya kuruluşa veya Rusya’da kullanılmak üzere teknik yardım, aracılık hizmetleri veya diğer hizmetleri ve bu mal ve teknolojinin sağlanması, üretimi, bakımı ve kullanımının sağlanması yasaklanmıştır. Ayrıca, bu mal ve teknolojilerin doğrudan veya dolaylı olarak Rusya’daki herhangi bir gerçek veya tüzel kişiye, teşebbüse veya kuruluşa veya Rusya’da kullanılmak üzere herhangi bir satışı, temini, devri veya ihracatı için veya ilgili teknik yardım, aracılık hizmetleri veya diğer hizmetlerin sağlanması finansman veya mali yardım sağlamak da yasaklanmıştır. İstisna olarak bu paragrafta belirtilen yasakların, Rusya’daki enerji sektörü dışındaki faaliyetleriyle ilgili olarak bir Üye Devletin kanunlarına göre kurulmuş veya birleştirilmiş herhangi bir tüzel kişi, teşebbüs veya kuruluşa sigorta veya reasürans sağlanmasına uygulanmayacağı düzenlenmiştir.

Ek olarak, yukarıdaki bahsi geçen yasakların, fosil yakıtların, özellikle kömür, petrol ve doğal gazın Rusya’dan veya Rusya aracılığıyla Avrupa Birliği’ne taşınması için gerekli mal veya teknolojinin satışı, tedariki, transferi veya ihracatı veya teknik veya mali yardımın sağlanmasında veya insan sağlığı ve güvenliği veya çevre üzerinde ciddi ve önemli bir etkisi olması muhtemel bir olayın acil olarak önlenmesi veya azaltılmasında geçerli olmayacağı düzenlenmiştir. Ayrıca, yetkili makama en az beş iş günü önceden bilgi verilmesi şartıyla, 16 Mart 2022 tarihinden önce akdedilen bir sözleşmeden doğan yükümlülüğün veya böyle bir sözleşmenin icrası için gerekli yan sözleşmelerin 17 Eylül 2022 tarihine kadar yerine getirilmesi için de bu yasakların uygulanmayacağı da düzenlenmiştir.

Yukarıda açıklanan yasakların istisnası olarak, yetkili makamlar, uygun gördükleri koşullar altında, Avrupa Birliği içinde kritik enerji arzını sağlamak için gerekli olduğunu veya bir Üye Devletin kanunlarına göre kurulmuş veya birleştirilmiş herhangi bir tüzel kişi, teşebbüs veya kuruluş tarafından sahip olunan veya münhasıran veya müştereken kontrol edilen teşebbüslerin münhasır kullanımına yönelik olduğunu değerlendirdiği durumlarda satış, tedarik, devir veya ihracata ve teknik veya mali yardım sağlanmasına izin verebilecektir.

Konsey Tüzüğü, yukarıda açıkladığımız üzere, Rusya enerji sektöründeki yeni yatırımları hedefleyen yasakların yanı sıra nükleer sanayi ve enerji taşımacılığının alt sektörü hariç olmak üzere, Rusya’daki enerji endüstrisi için ekipman, teknoloji ve hizmetler üzerinde kapsamlı bir ihracat kısıtlaması getirirken aynı zamanda Rusya’nın savunma ve güvenlik sektörünün teknolojik gelişimine katkıda bulunabilecek çift kullanımlı mal ve teknolojinin yanı sıra mal ve teknolojiye ilişkin daha sıkı ihracat kısıtlamalarının uygulandığı Rusya’nın savunma ve sanayi üssüyle bağlantılı kişilerin listesini genişletmektedir.

Bununla birlikte, halihazırda yeniden finansman kısıtlamalarına tabi olan bazı devlete ait şirketlerle tüm işlemler yasaklanmış olup bu yasaklara kredi derecelendirme hizmetlerinin sağlanması ve Rus müşterilerinin kredi derecelendirme faaliyetleriyle ilgili herhangi bir abonelik hizmetine erişimi de eklenmiştir.

Tüm bu yasaklara ek olarak, demir ve çeliğin yanı sıra lüks mallarla ilgili daha fazla ticaret kısıtlaması getirilmiştir. Bu kapsamda, Avrupa Birliği’ne doğrudan veya dolaylı olarak Rusya menşeili veya Rusya’dan ihraç edilmiş demir ve çelik ürünleri ithal etmek, doğrudan veya dolaylı olarak satın almak, menşei Rusya olan veya Rusya’dan başka bir ülkeye ihraç edilen demir ve çelik ürünlerini taşımak yasaklanmış olup bu faaliyetlerle ilgili doğrudan veya dolaylı olarak, teknik yardım, aracılık hizmetleri, finansal türevler dahil finansman veya mali yardım, sigorta ve reasürans sağlamak da yasaklanmıştır.

Bu yasaklar, 16 Mart 2022 tarihinden önce akdedilen sözleşmelerin 17 Haziran 2022 tarihine kadar icrasına veya söz konusu sözleşmelerin icrası için gerekli yan sözleşmelere uygulanmayacaktır.

Şafak Herdem, Esra Temur