ABD’den Çin’e Karşı Yeni Kontrol Tedbirleri: Menkul Kıymetler Üzerindeki Tasarruflar
12 Kasım 2020 tarihinde Çin’in ABD sermayesini kaynak kullanmak suretiyle askeri, istihbarat ve diğer güvenlik araçlarının geliştirilmesi ve modernizasyonunu geliştirdiği gerekçesiyle, “Komünist Çin Askeri Şirketlerini Finanse Eden Menkul Kıymet Yatırımlarından Kaynaklanan Tehditlerin Ele Alınmasına İlişkin Başkanlık Emri” (“Başkanlık Emri”) yayımlanmıştır. Başkanlık Emri kapsamındaki düzenlemelere ilişkin yapılan açıklamada Komünist Çin askeri şirketlerinin ABD’de ve yurtdışında halka açık borsalarda ticaret yapan Amerika Birleşik Devletleri yatırımcılarına menkul kıymetler satarak, bu menkul kıymetleri piyasa tekliflerine dahil etmek için ABD endeks sağlayıcılarına ve fonlarına lobi yaparak ve erişim sağlamak adına başka eylemlerde bulunarak sermaye arttırdıkları ifade edilmiştir.
Çin’in kitle imla silahları, gelişmiş konvansiyonel silahlar ve ABD halkına karşı kötü niyetli siber-etkin eylemler geliştirip dağıtmak da dahil olmak üzere, ABD ekonomisini, ana yurt güvenliğini ve denizaşırı ABD güçlerini doğrudan tehdit ettiği de Başkanlık Emri düzenlenmesinin gerekçesi olarak ifade edilmiştir.
Başkanlık Emri Neler Getirmektedir?
Başkanlık Emri, 11 Ocak 2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Komünist Çin askeri şirketlerinin ABD kişileriyle, halka açık her türlü menkul kıymet işlemlerini veya menkul kıymetlere yatırım riski sağlamak için tasarlanan diğer menkul kıymet işlemlerini yasaklamaktadır. Başkanlık Emri uyarınca, 11 Kasım 2020 tarihinden önce herhangi bir ABD kişisinin menkul kıymetlerinden Komünist Çin askeri şirketlerine yapılan değer veya satış alımları, yasaklanan işlemler kapsamına alınmamıştır.
Ek olarak, Başkanlık emri ile yasaklanan işlemlerin lisanslanması adına farklı prosedürler veya düzenlemelerin de tanzim edilebileceği belirtilmiş olup bu tür işlemleri gerçekleştirmek için ABD Hazine Bakanlığı yetkilendirilmiştir.
Söz konusu Başkanlık Emri tahtında yasaklanan işlemlerin, Başkanlık Emrinin yürürlük tarihinden önce akdedilmiş sözleşmeler, verilen lisanslar veya izinler, yayımlanmış direktifler veya sair emirlere bakılmaksızın geçerli olduğu da belirtilmiştir. Son olarak, Başkanlık Emri ile tanzim edilen yasaklardan herhangi birini ihlal etmek, ihlal etmeye teşebbüs etmek veya herhangi birini ihlal etmek için her türlü komplo oluşturmak da hukuka aykırı işlemler olarak düzenlenmiştir.
Şafak Herdem, Ezgi Ceren Aydoğmuş
